1 Ang mga ito ay mga kawikaan din ni Salomon, na isinalin ng mga tao ni Hezekias na hari sa Juda.

1 These also are proverbs of Solomon which the men of Hezekiah, king of Judah, transcribed.

2 Kaluwalhatian nga ng Dios na maglihim ng isang bagay: nguni't ang kaluwalhatian ng mga hari ay magusisa ng isang bagay.

2 It is the glory of God to conceal a matter,But the glory of kings is to search out a matter.

3 Gaya ng langit sa kataasan, at ng lupa sa kalaliman, gayon ang puso ng mga hari ay di masayod.

3 As the heavens for height and the earth for depth,So the heart of kings is unsearchable.

4 Alisin ang dumi sa pilak, at lumalabas na isang kasangkapan sa ganang mangbububo:

4 Take away the dross from the silver,And there comes out a vessel for the smith;

5 Alisin ang masama sa harap ng hari, at ang kaniyang luklukan ay matatatag sa katuwiran.

5 Take away the wicked before the king,And his throne will be established in righteousness.

6 Huwag kang magpauna sa harapan ng hari, at huwag kang tumayo sa dako ng mga dakilang tao:

6 Do not claim honor in the presence of the king,And do not stand in the place of great men;

7 Sapagka't maigi na sabihin sa iyo, sumampa ka rito: kay sa ibaba ka sa harapan ng pangulo, na nakita ng iyong mga mata.

7 For it is better that it be said to you, “Come up here,”Than for you to be placed lower in the presence of the prince,Whom your eyes have seen.

8 Huwag kang makialam ng walang gunita sa pakikipagbabag, baka hindi mo maalaman kung ano ang gagawin sa wakas niyaon, pagka ikaw ay hiniya ng iyong kapuwa.

8 Do not go out hastily to argue your case;Otherwise, what will you do in the end,When your neighbor humiliates you?

9 Ipaglaban mo ang iyong usap sa iyong kapuwa, at huwag mong ihayag ang lihim ng iba:

9 Argue your case with your neighbor,And do not reveal the secret of another,

10 Baka siyang nakakarinig ay umalipusta sa iyo, at ang iyong pagkadusta ay hindi maalis.

10 Or he who hears it will reproach you,And the evil report about you will not pass away.

11 Salitang sinalita sa kaukulan ay gaya ng mga mansanang ginto sa mga bilaong pilak.

11 Like apples of gold in settings of silverIs a word spoken in right circumstances.

12 Kung paano ang hikaw na ginto, at kagayakang dalisay na ginto, gayon ang pantas na mananaway sa masunuring pakinig.

12 Like an earring of gold and an ornament of fine goldIs a wise reprover to a listening ear.

13 Kung paano ang lamig ng niebe sa panahon ng pagaani, gayon ang tapat na sugo sa kanila na nangagsugo sa kaniya; sapagka't kaniyang pinagiginhawa ang kaluluwa ng kaniyang mga panginoon.

13 Like the cold of snow in the time of harvestIs a faithful messenger to those who send him,For he refreshes the soul of his masters.

14 Kung paano ang mga alapaap at hangin na walang ulan, gayon ang taong naghahambog ng kaniyang mga kaloob na walang katotohanan.

14 Like clouds and wind without rainIs a man who boasts of his gifts falsely.

15 Sa pamamagitan ng pagpipigil ng loob ay napahihikayat ang pangulo, at ang malumanay na dila ay bumabasag ng buto.

15 By forbearance a ruler may be persuaded,And a soft tongue breaks the bone.

16 Nakasumpong ka ba ng pulot? kumain ka ng sapat sa iyo; baka ka masuya, at iyong isuka.

16 Have you found honey? Eat only what you need,That you not have it in excess and vomit it.

17 Magdalang ang iyong paa sa bahay ng iyong kapuwa; baka siya'y mayamot sa iyo, at ipagtanim ka.

17 Let your foot rarely be in your neighbor’s house,Or he will become weary of you and hate you.

18 Ang tao na sumasaksi ng kasinungalingang saksi laban sa kaniyang kapuwa ay isang pangbayo at isang tabak, at isang matulis na pana.

18 Like a club and a sword and a sharp arrowIs a man who bears false witness against his neighbor.

19 Pagtiwala sa di tapat na tao sa panahon ng kabagabagan ay gaya ng baling ngipin, at ng nabaliang paa.

19 Like a bad tooth and an unsteady footIs confidence in a faithless man in time of trouble.

20 Kung paano ang nangaagaw ng kasuutan sa panahong tagginaw, at kung paano ang suka sa sosa, gayon siyang umaawit ng mga awit sa mabigat na puso.

20 Like one who takes off a garment on a cold day, or like vinegar on soda,Is he who sings songs to a troubled heart.

21 Kung ang iyong kaaway ay magutom, bigyan mo siya ng pagkain na makakain; at kung siya'y mauhaw, bigyan mo siya ng tubig na maiinom:

21 If your enemy is hungry, give him food to eat;And if he is thirsty, give him water to drink;

22 Sapagka't ikaw ay magbubunton ng baga ng apoy sa kaniyang ulo, at gagantihin ka ng Panginoon.

22 For you will heap burning coals on his head,And the Lord will reward you.

23 Ang hanging hilaga ay naglalabas ng ulan: gayon ang dilang maninirang puri ay nakagagalit.

23 The north wind brings forth rain,And a backbiting tongue, an angry countenance.

24 Maigi ang tumahan sa sulok ng bubungan, kay sa kasama ng palaaway na babae sa maluwang na bahay.

24 It is better to live in a corner of the roofThan in a house shared with a contentious woman.

25 Kung paano ang malamig na tubig sa uhaw na kaluluwa, gayon ang mga mabuting balita na mula sa malayong lupain.

25 Like cold water to a weary soul,So is good news from a distant land.

26 Kung paano ang malabong balon, at ang bukal na nalabusaw, gayon ang matuwid na tao na nagbigay daan sa harap ng masama.

26 Like a trampled spring and a polluted wellIs a righteous man who gives way before the wicked.

27 Hindi mabuting kumain ng maraming pulot: gayon ang paghanap ng tao ng kanilang sariling kaluwalhatian, ay hindi kaluwalhatian.

27 It is not good to eat much honey,Nor is it glory to search out one’s own glory.

28 Siyang hindi pumipigil ng kaniyang sariling diwa ay parang bayang nabagsak at walang kuta.

28 Like a city that is broken into and without wallsIs a man who has no control over his spirit.

n/a

New American Standard Bible Copyright ©1960, 1962, 1963, 1968, 1971, 1972, 1973, 1975, 1977, 1995 by The Lockman Foundation, La Habra, Calif. All rights reserved. For Permission to Quote Information visit http://www.lockman.org